Wat is Ethische verantwoordelijkheid?

Ethische verantwoordelijkheid op de werkplek refereert zowel naar de handelingen en acties van werknemers als die van werkgevers. Deze moeten overeenkomen met de morele principes van de organisatie, en de wet- en regelgeving. Het is hierbij belangrijk dat iedereen de kernwaarden van de organisatie respecteert en dit wordt gereflecteerd tijdens het werk.

Kenmerken van ethisch verantwoord handelen

• Eerlijkheid: Altijd eerlijk communiceren met collega’s, klanten en belanghebbenden, voor het opbouwen en behouden van vertrouwen en integriteit. 
• Openheid: Open communiceren over de operationele activiteiten, de besluitvorming en de financiële stand van zaken. 
• Gelijke behandeling: Ervoor zorgen dat alle betrokkenen, inclusief werknemers, klanten, investeerders en partners, op een respectvolle manier worden behandeld. 
• Het openbaar maken van belangenverstrengelingen: Ten behoud van de integriteit is het belangrijk om persoonlijke en zakelijke belangenverstrengelingen kenbaar te maken, als deze de onpartijdigheid in de weg kunnen staan. 
• Toewijding aan duurzaamheid: Het naleven van de ESG-principes en inzetten op duurzaamheid. (ESG staat voor Environment, Social en Governance). 
• Speak-up cultuur stimuleren: Streven naar een werkcultuur waarin werknemers zich vrij voelen om hun mening en ideeën te delen. Zelfs als het gaat om het uiten van zorgen over onethisch gedrag, zonder bang te hoeven zijn voor represailles of oordelen.  
• Verantwoording afleggen: Je verantwoordelijkheid nemen voor gemaakte beslissingen en acties, waaronder het herstellen van fouten of overtredingen. 
• DEI: Het stimuleren van diversiteit, gelijkheid en inclusiviteit. Denk aan het verwelkomen van verschillende standpunten, achtergronden en ervaringen. (DEI staat voor Diversity, Equity en Integrity).

Waarom ethisch verantwoord handelen?

• Integriteit stimuleren: Als de morele waarden een belangrijk onderdeel zijn van alle interacties en beslissingen, dan zorgt dit tevens voor een basis van integriteit. Kortom, een inclusieve werkcultuur waarbinnen openheid centraal staat.
• Vertrouwen opbouwen: Eerlijk zijn over je intenties en acties straalt vertrouwen uit. Werknemers die op hun collega’s en leidinggevenden kunnen bouwen, zullen meer inzet tonen.
• Groter verantwoordelijkheidsgevoel: Werknemers zullen eerder hun verantwoordelijkheid nemen als de organisatie dit ook doet en vasthoudt aan ethisch verantwoord handelen. 
• Betere reputatie: Een organisatie die ethisch verantwoord handelt komt bij veel klanten, investeerders en de gemeenschap in een beter daglicht te staan. Ook in vergelijking met concurrenten. 
• Verlaagd risico: Ethische verantwoordelijkheid betekent ook dat alle wetten en regels worden nageleefd. Dit biedt jullie organisatie extra bescherming, waaronder tegen schade door immorele praktijken of financieel wangedrag. 
• Succes op de lange termijn: Ethische normen en waarden zorgen voor een hoger moraal onder alle betrokkenen. Dit zal toptalent aantrekken, bijdragen aan een gestage groei, en de organisatie helpen om te groeien in een competitief landschap. 

Zo kun je de ethische verantwoordelijkheid handhaven

“Code of ethics”

Creër robuuste gedragsregels, zodat werknemers weten hoe ze moeten handelen op een manier die past bij de waarden en normen van de organisatie. Geef duidelijk aan welk gedrag als onethisch wordt gezien en niet is toegestaan, evenals de consequenties als jullie gedragscode wordt geschonden. 

Trainingen

Het inzetten van trainingen waarbij werknemers leren hoe belangrijk ethisch verantwoord leidinggeven is. Geef regelmatig workshops, zodat leidinggevenden worden gestimuleerd om het goede voorbeeld te geven. 

Ethisch besluitvormingsproces

Ontwikkel een gestructureerd proces dat aansluit op jullie gedragscode en zal dienen als leidraad voor de besluitvorming. Denk aan het verzamelen van informatie voor het begrijpen van de context, nadenken op wie een beslissing van invloed is, en het overwegen van meerdere oplossingen voordat een beslissing wordt genomen. 

Meldpunt voor onethische gedrag

Zorg dat onethisch gedrag anoniem kan worden gemeld door werknemers, denk aan een hotline, een specifiek e-mailadres of een online oplossing. Zo kan onethisch gedrag worden gerapporteerd, zonder gevolgen voor de persoon die de melding maakt. 

Kenmerken van een ethisch verantwoordelijk bestuurslid

• Teamspeler: Werkt goed samen met anderen, waardeert verschillende invalshoeken en prioriteert het collectieve succes van het bestuur boven de eigen behoeften. 
• Loyaal: Is trouw aan de missie van de organisatie en staat achter de lange termijn doelen. 
• Compliant: Overtreedt geen wetten en regels of het beleid van de organisatie, en moedigt ethisch handelen binnen het bestuur aan. 
• Eerlijk: Communiceert op een open en eerlijke manier, zowel wat betreft uitdagingen als kansen. 
• Open: Staat open voor feedback, opbouwende kritiek en nieuwe ideeën. Evenals het omarmen van een inclusieve werkomgeving, waar iedereen gehoord wordt. 
• Betrouwbaar: Weet het vertrouwen van collega’s en betrokkenen te winnen, door altijd in het beste belang van de organisatie te handelen en op de juiste manier om te gaan met vertrouwelijke informatie. 
• Empathisch: Toont begrip en compassie naar anderen, en neemt de gevolgen van beslissingen voor anderen in overweging.